«Халап хапха тӑрринче...» литература ӑмӑртӑвӗн пӗрремӗш пайӗ, хайлавсем йышӑнасси, вӗҫленчӗ.
Пурӗ 70 яхӑн хайлав ҫитрӗ. Ку пӗлтӗрхинчен сахалтарах, кризис алхасни сисӗнет-ши? :). Кӑҫалхи ӑмӑртӑва пур районтан та хутшӑннӑ тесен те йӑнӑш пулмӗ пулӗ. Паллах, Пӑрачкав, Улатӑр районӗсене шута илмӗпӗр — конкурсӗ пирӗн чӑвашла. Уйрӑмах Елчӗк, Хӗрлӗ Чутай, Элӗк, Вӑрмар, Канаш районӗнчен нумай хайлав килчӗ.
Ултӑ ӗҫе йышӑнаймарӑмӑр. Пӗри пӗлтӗрхи хайлава ярса панӑ (унпа вырӑн та йышӑннӑччӗ), теприсем е топонимсене ҫеҫ ӑнлантарса панӑ (ку ӑслӑлӑх конкурсӗ мар, литература ӑмӑртӑвӗ) е ӗҫе ярса панӑ чухне йӑнӑшсем тунӑ, пире кирлӗ информацие кӑтартман. Енчен те хутшӑнакан ни хӑш ҫулхине, ни класне палӑртман пулсан — пирӗн ӑна хӑш ушкӑна кӗртмелле тет?
Кӗҫех кӑвар чӗреллӗ поэтӑмӑр Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа 110 ҫул ҫитет. Нумаях пулмасть Канаш районӗнчи Шӑхасан салинче Ҫеҫпӗл Мишши урамӗн уявӗ иртрӗ. Унта ҫамрӑксемпе ваттисем, шкул ачисем, ял ҫыннисем йышлӑн пухӑнчӗҫ. Ҫанталӑк та илемлӗччӗ ҫав кун: хӗвел хӑйӗн ҫутӑ пайӑркисемпе таврана ӑшшӑн ыталаса илнӗ тейӗн. Уява Шупашкартан килнӗ хӑнасем те хутшӑнчӗҫ. Ҫеҫпӗл Мишши ентешӗсем — Лидия Филиппова журналистпа Лидия Сарине поэтесса — илемлӗ сӑввисемпе савӑнтарчӗҫ. И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн студенчӗсем те хӑйсен пултарулӑхӗпе паллаштарчӗҫ. Сӑмахран, Наталья Александрова пирӗн паллӑ та мухтавлӑ А.Г.Николаев космонавт летчик ҫинчен каласа кӑтартрӗ. Хӑйсем патне Шуршӑла, Космонавтика музейне хӑнана чӗнчӗ. Эпӗ те, ҫак йӗркесен авторӗ, Ҫеҫпӗл Мишшин сӑввине вуларӑм. Шӑхасанти “Шуҫӑм” ансамбль савӑнӑҫлӑ юрӑ-кӗвӗ шӑрантарчӗ. Ҫеҫпӗл ялӗнчен ҫитнӗ “Шӗкӗр” те вӗсенчен юлмарӗ. Канашран килнӗ А.
Утӑн 24-мӗшӗнче Анаткас Уҫырма культура ҫурчӗн ӗҫченӗсем Уйкас урамӗ ҫумӗнче вырнаҫнӑ пӗве хӗрринче «Юханшыва ҫӑлар» экологи уяв ирттерчӗҫ. Культура ҫурчӗн пуҫлӑхӗ Ю.Н.Николаева пухӑннӑ ачасенчен шывпа ҫыхӑннӑ ыйтусем пачӗ: «Юханшывсемпе кӳлӗсене упраса хӑварас тесе мӗн тумалла-ши?», «Шыв мӗнпе паха?» Наташа Архиповӑпа Ирина Петрова ку тӗлӗшпе ытларах пӗлнине кӑтартрӗҫ, ыттисенчен ытларах тӗрӗс хуравларӗҫ. Фельдшерпа аккушер пунктӗнче ӗслекен Т.В.Васькова медаппа шыва кӗнӗ чухне асӑрханмалли пирки те ачасене пӗлтерме манмарӗ, инкеке лекнӗ ҫынна епле пулӑшмалли пирки каласа пачӗ.
Ыйтусем пӗтсен, калаҫӑва вӗҫленсен вара ачасемпе аслисем пӗве ҫывӑхӗнчи тавралӑха ӑпӑр-тапӑртан тасатрӗҫ — «юханшыва ҫӑлар» субботник ирттерчӗҫ.
Трак тӑрӑхӗнче чӑвашсен паллӑ поэчӗ Нестер Янкас ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалланӑ литературӑпа пултарулӑх фестивалӗн ӗҫӗсем малалла пыраҫҫӗ. Акӑ, тин кӑна республикӑри районсем хушшинче иртекен уҫӑ инҫет викторина вӗҫленчӗ. Ӑна Красноармейски район администрацийӗн вӗрентӳ пайӗ тата методикӑпа информаци центрӗ йӗркеленӗ. Проект авторӗ – Красноармейски иккӗмӗш шкулӗнче чӑваш сӑмахлӑхӗпе культури вӗрентекен Михайлов Виталий Михайлович. Инҫет викторина ыйтӑвӗсем Нестер Янкасӑн пурнӑҫӗпе ӗҫӗ-хӗлне туллин тишкерме хистеҫҫӗ. Электрон почтипе пурӗ 248 хурав килчӗ. Республикӑри районсене илес пулсан, ачасем ытларах Красноармейски районӗнчен – 84, Вӑрмар районӗнчен – 22, Елчӗк районӗнчен – 20, Хӗрлӗ Чутай районӗнчен – 16, Вӑрнар районӗнчен – 12, Канаш районӗнчен - 10 хутшӑннӑ.
Нумаях пулмасть Тури Сурӑм вулавӑшӗнче «Тӑван Ен тӗсӗсем» ятлӑ ача-пӑча ӳкерчӗкӗсен куравӗ иртрӗ. Вӗрентекенсем ачасене тӑван яла сӑнласа кӑтартма ыйтнӑ, ӳкерчӗксенче ялти пурнӑҫ килӗшнипе кӗлӗшменни курӑмлӑ пулмалла пулнӑ. Ку кӑна мар, ӳкерчӗксенче хӑйсем яла мӗнпе пулӑшма пултарнине кӑтартмалла пулнӑ.
Пурӗ 8 ача хутшӑннӑ, хӑйсен ӳкерчӗкӗсенче вӗсем тӑван яла, урама, ҫурта сӑнланӑ.
Хыпар ҫылкуҫӗ: Кӑшнаруй ял тӑрӑхӗн сайчӗ (Канаш районӗ)
Чӑвашла фантастика хайлавӗсем пичетленме пуҫланӑранпа 60 ҫул ҫитнине халалланӑ конкурс вӗҫленчӗ — ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртрӑмӑр. Тӳрех калам, Вӗрентӳ министерстви сайтӗнче пелтернӗ хыпарта тӗрӗс марри пур — чи лайӑх фантастсем Штанаш шкулӗнче вӗренмеҫҫӗ. Унти вӗренекенсем те чаплӑ, анчах та Вӑрмар районне кӗрекен Чупайри тӗп шкулпа Пучинкери пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкула (Йӗпреҫ районӗ) ҫӳрекен ачасен хайлавӗсем пирӗн шутпа чаплӑрах. Штанаш шкул ачисен хайлавӗ вара вулавҫӑсене ытларах килӗшнӗ. Хайлавӗ интереслӗ пулнӑран пулӗ — унпа чылайӑшӗ паллашрӗҫ. Сире те интереслӗ пулсан вӑл «Иртнӗ ӗмӗрте пулса куртӑмӑр» ятлӑ. Ҫырасса ӑна ушкӑнпа ҫырнӑ — ҫак ачасем тӑрмашнӑ: Андреев Александр, Лобова Ирина, Ильина Екатерина, Коннова Алевтина, Семенова Ксения, Соловьева Наталия, Сатлайкина Ирина, Софронов Николай.
Канаш районне кӗрекен Сител ял вулавӑшӗ ҫулла та пушанмасть. «Ҫулла та кӗнекепе» конкурс малалла тӑсӑлать — пӗчӗк вулавҫӑсем кӗнеке вуласах тӑраҫҫӗ.
Ял ҫыннисемсӗр пуҫне вулавӑша тӑванӗсем патне килнисем те ҫӳреҫҫӗ — пурӗ 24-ӑн ҫырӑннӑ.
Вулавӑшра ачасем кӗнекепе хаҫатсем вуланисӗр пуҫне шашкӑлла та выляма пултараҫҫӗ. Кунта вӗсем валли ятарлӑ пӗчӗк турнирсем иртеҫҫӗ.
Канаш районӗнче ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче хӗрарӑм ушкӑнӗсем хушшинче волейбол ӑмӑртӑвӗ иртрӗ. Ушкӑнсем Шӑхасан ялӗнчи физкультурӑпа спорт комплексӗнче ӑмӑртрӗҫ. Ӑмӑртӑва тӑватӑ ял тӑрӑхӗн ушкӑнӗсем хутшӑнчӗҫ — Чарпуҫсем, Янкӑлчсем, Чакаҫсем тата Хучелсем.
Ку хутӗнче Чарпуҫ ял тӑрӑхӗн ушкӑнӗ ыттисенчен лайӑхрах вылярӗ — ӑмӑрту кубокне ҫӗнсе илчӗҫ. Вӗсен ушкӑнӗнче Ольгӑпа Марина Кириллова, Зиновьева Галина, Кадушкина Лариса, Иванова Наталья тата Крылова Людмила вылярӗҫ. Янкӑлчсем иккӗмӗш вырӑн, Чакаҫсем — виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑнчӗҫ.
Кая юлса та пулин ҫак хыпара сире пӗлтерес: паян (пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗнче) Красномармейскинчи Халӑх пултарулӑх ҫуртӗнче «Шетмӗпе Ҫавал кӗввисем» кункурсӑн иккӗмӗш пайӗ иртет. Вӑл шӑп та лӑп 18 сехетре паян пуҫланнӑ. Конкурса Шетмӗпе Ҫавал юханшывсем тӑрӑхӗнче вырнаҫнӑ районсенчи пултарулӑх ушкӑнӗсем хутшӑнаҫҫӗ Вӑл тӑрӑха Элӗк, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Красноармейски, Ҫӗмӗрле, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Сӗнтӗрвӑрри, Муркаш районӗсем кӗреҫҫӗ — ҫур республика!
Конкурсӑн пӗрремеш пайӗ иртнӗ ӗнтӗ — вӑл кашни районта пуш уйӑхӗн 26-мӗшӗнче пулнӑ. Кашни районтан чи лайӑх ушкӑна суйласа илсе вӗсене иккӗмӗш пайне кӗртеҫҫӗ.
Кӑрлачӑн 29-мӗшӗнче Канашри ача-пӑча пултарулӑхӗн ҫуртӗнче 13-17 ҫулхи ачасем хушшинче вӑрман олимпиади иртрӗ. Олимпиадӑна ачасем хулара вырнаҫнӑ пӗтӗм шкултан хутшӑнчӗҫ. Ачасен тӑватӑ ыйту ҫине хуравламалла пулчӗ. 45 минут хушшинче вӑл тӑватӑ ыйту ҫине чи лайӑх ҫак ачасем хуравларӗҫ:
1 вырӑнта – Пынзарь А., 1-мӗш шкул (8 класс)
2 вырӑнта – Михайлова В., 11-мӗш шкул (8 класс)
3 вырӑнта – Константинов К., 3-мӗш шкул (9 класс), Куропаткина Е., 7-мӗш шкул (11 класс).
Вӗсен ӗҫӗсене республика шайри тура ӑсатӗҫ.
+0.3 °C